اثربخشی درمان طرحواره‌ای و برنامه‌های مشارکت اجتماعی بر رضایت داوطلبانه و کیفیت خواب در سالمندان

چکیده

این مطالعه به بررسی اثربخشی درمان طرحواره‌ای همراه با برنامه‌های مشارکت اجتماعی بر رضایت داوطلبانه و کیفیت خواب سالمندان می‌پردازد. این کارآزمایی تصادفی کنترل‌شده شامل 40 شرکت‌کننده سالمند از تهران بود که به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند، هر گروه شامل 20 شرکت‌کننده. گروه مداخله در دوازده جلسه 75 دقیقه‌ای هفتگی که ترکیبی از درمان طرحواره‌ای و فعالیت‌های مشارکت اجتماعی بود، شرکت کردند. گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. داده‌ها در سه زمان پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری چهار ماهه جمع‌آوری شدند. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر (ANOVA) و آزمون تعقیبی بونفرونی با استفاده از نرم‌افزار SPSS-27 استفاده شد. آمار توصیفی نشان داد که گروه مداخله بهبود معناداری در هر دو متغیر رضایت داوطلبانه و کیفیت خواب نسبت به گروه کنترل داشت. نتایج ANOVA تأثیرات اصلی معنادار برای گروه و زمان و تأثیرات تعاملی معنادار بین گروه و زمان را برای هر دو متغیر نشان داد. آزمون‌های تعقیبی تفاوت‌های معناداری در رضایت داوطلبانه و کیفیت خواب بین گروه‌های مداخله و کنترل در هر سه زمان نشان دادند. نتایج نشان می‌دهد که ترکیب درمان طرحواره‌ای با برنامه‌های مشارکت اجتماعی می‌تواند به طور معناداری رضایت داوطلبانه و کیفیت خواب سالمندان را بهبود بخشد. این یافته‌ها بر اهمیت مداخلات یکپارچه که به جنبه‌های روانی و اجتماعی سلامت سالمندان می‌پردازند، تأکید می‌کنند. پژوهش‌های آینده باید به بررسی تأثیرات بلندمدت و کاربردهای احتمالی این مداخلات در جمعیت‌های مختلف بپردازند.